طبق قوانین اداره کار، کارفرما میتواند بنا به دلایل موجهی کارگر را از کار اخراج کند. امروزه علاوه بر حمایت از حقوق کارگران، حمایت از حقوق کارفرما نیز در این قوانین وضع شده است. کارفرما با استفاده از این قوانین باتوجه به شرایط اقتصادی، اوضاع مالی یا مواردی دیگر میتواند کارگران را از کار اخراج کند. مطابق با قوانین اداره کار، برای اخراج کارگر باید دلایل موجهی ارائه شود تا اخراج از کار، قانونی انجام شود. در غیر این صورت کارگری که بدون دلیل موجه از کار اخراج شده باشد، توسط قانون کار حمایت خواهد شد. در این نوشتار قصد داریم تا در مورد قوانین اخراج کارگر از نظر اداره کار صحبت کنیم.
آنچه در این مطلب می خوانیم
نرم افزار حقوق و دستمزد ویسمن، ابزاری است که به سازمانها و کسبوکارها کمک میکند تا مدیریت بهینه حقوق و دستمزد کارکنان خود را انجام دهند. این نرمافزارها با ارائه امکانات متنوع، به مدیران منابع انسانی و دپارتمان مالی کمک میکنند تا اطلاعات مرتبط با حقوق، دستمزد، مزایا، مالیات و سایر مسائل مرتبط با پرداختهای کارکنان را بهطور سریع و دقیق مدیریت کنند.
ماده 165 قانون کار در خصوص اخراج کارگر توسط کارفرما
طبق ماده 165 قانون کار، در صورتی که هیئت حل اختلاف اخراج کارگر را غیرموجه تشخیص داد، حکم بازگشت کارگر اخراجی و پرداخت حق السعی او را از تاریخ اخراج صادر میکند و در غیر این صورت (موجه بودن اخراج) کارگر، مشمول اخذ سنوات به میزان مندرج در ماده 27 این قانون خواهد بود. طبق تبصره نیز چناچه کارگر نخواهد به واحد مربوط باز گردد، کارفرما مکلف است که براساس سابقه خدمت کارگر به نسبت هر سال 45 روز مزد و حقوق به وی بپردازد.
دلایل موجه اخراج کارگر توسط کارفرما
بر اساس قوانین اخراج کارگر از نظر اداره کار، کارفرما میتواند با توجه به دلایل موجهی مانند قصور کارگر در انجام وظیفه محموله و عدم رعایت آیین نامه انضباطی، کارگر را اخراج کند.
قصور کارگر در انجام وظایف محوله
طبق ماده 27 قانون کار از قوانین اداره کار برای اخراج کارگر، کارفرما در صورتی میتواند کارگر را اخراج کند که قصور کارگر در انجام وظایف محوله اتفاق افتاده باشد. باتوجه به اینکه در واژه قصور تفاسیر مختلفی ممکن است ایجاد شود، مطابق تبصره 2 ماده 27 قانون کار تفسیر قصور به معنای هماهنگی با آیین نامه مذکور است. در این صورت اخراج کارگر قانونی و موجه خواهد بود. متن کامل ماده 27 به همراه تبصرههای آن به شرح زیر است:
ماده 27 قانون کار در مورد قوانین اخراج کارگر
مطابق با ماده 27 هرگاه کارگر در انجام وظایف محوله قصور کند و آئین نامههای انضباطی کارگاه را پس از تذکرات کتبی نقض کند، کارفرما حق دارد در صورت اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کار علاوه بر مطالبات و حقوق معوقه به نسبت هر سال، سابقه کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر را به عنوان حق سنوات به وی پرداخته و قرارداد کار را فسخ کند. در واحدهایی که فاقد شورای اسلامی کار هستند، نظر مثبت انجمن صنفی لازم است در هر مورد از موارد یادشده اگر مساله با توافق حل نشد به هیات تشخیص ارجاع و در صورت عدم حل اختلاف از طریق هیات حل اختلاف رسیدگی و اقدام شود. در مدت رسیدگی مراجع حل اختلاف، قرارداد کار به حالت تعلیق خواهد آمد. طبق تبصره 1 این ماده کارگاههایی که مشمول قانون شورای اسلامی کار نبوده یا شورای اسلامی کار و انجمن صنفی در آن تشکیل نگردیده باشد یا فاقد نماینده کارگر باشد، اعلام نظر مثبت هیات تشخیص در فسخ قرارداد الزامی است. همچنین طبق تبصره 2 نیز موارد قصور و دستورالعملها و آئیننامههای انضباطی کارگاهها به موجب مقرراتی است که با پیشنهاد شورای عالی کار به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی خواهد رسید.
اخراج کارگر توسط کمیته انضباطی کار به دلیل عدم رعایت آیین نامه
از دیگر دلایل موجه از قوانین اخراج کارگر ، نقص کردن آیین نامه انضباطی است. در صورت نقص آیین نامه توسط کارگر و عدم توجه به اخطار کارفرما، این موضوع در کمیته انضباطی کارگاه مطرح خواهد شد و پس از بررسیهای لازم در صورت صحت و موجه بودن دلیل، کارگر اخراج میشود.
ترک کارگر از کار
مطابق ماده 21 قانون کار، ترک کار با اخراج از کار دو موضوع متفاوت هستند. در صورتی که کارگر قرارداد کاری را بدون دلیل موجه و قانونی فسخ یا لغو کند، به معنای ترک کار است. طبق ماده 25 قانون کار، هیچ یک از طرفین حق فسخ قرارداد را به صورت یکطرفه نخواهند داشت. اما درصورتی که ترک کار اتفاق بیفتد، کارگر باید آن را اثبات کند.
مراجع مربوط به تعیین موجه بودن اخراج طبق قوانین اخراج کارگر
مراجعی که موضوع موجه بودن یا موجه نبودن دلایل اخراج کارگر را بررسی میکنند شامل شورای کار، هیات تشخیص اداره کار و هیات حل اختلاف اداره کار میباشند. وظیفه شورای کار حل اختلافات احتمالی بین کارفرما و کارگر است. اما اگر شورا این اختلافات را حل نکرد، هیات تشخیص اداره کار به موضوع وارد شده و بررسیهای لازم انجام میشود. همچنین در صورتی که در مرحله بدوی توسط هیات تشخیص اداره کار اختلاف بین کارگر و کارفرما حل نشد، کارگر میتواند از رای هیات تشخیص تجدیدنظر کند و پرونده به هیات حل اختلاف اداره کار ارجاع داده شود.
دلایل غیرموجه اخراج کارگر توسط کارفرما بر اساس قوانین اخراج کارگر
باتوجه به قرارداد بسته شده بین کارفرما و کارگر، هردو طرف موظف هستند تا موارد ذکرشده در قرارداد را به نحو احسن انجام دهند. در صورتی که از طرف کارفرما دلایل غیرموجهای ارائه شود، مطابق با قوانین اداره کار که شامل مواد 15، 16، 17 و 19 است حق اخراج کارگر از کارفرما سلب خواهد شد و این کار قانونی نخواهد بود. در این صورت کارگر میتواند به مدت 30 روز به هیات تشخیص مراجعه کند و با اثبات غیرموجه بودن دلیل اخراج توسط کارفرما، حق و حقوق خود را بازگرداند. دلایل غیرموجه اخراج کارگر به شرح زیر است:
وقوع حوادث قهری و خارج از اراده طرفین
درصورتی که حوادث قهری و خارج از اراده طرفین اتفاق بیفتد و تعهدات ذکرشده در قرارداد توسط کارگار و کارفرما انجام نشود، بنا به تشخیص وزارت کار و امور اجتماعی، قرارداد کاری به صورت تعلیق در میآید و کارفرما قادر به اخراج کارگر از کار نخواهد بود.
استفاده از مرخصی تحصیلی و مرخصی های بدون حقوق
طبق قوانین اخراج کارگر، در صورتی که کارگر مطابق با قوانین کار از مرخصی تحصیلی یا مرخصیهای بدون حقوق استفاده کند، قرارداد بین کارگر و کارفرما به حالت تعلیق درآمده و کارفرما در این مدت حق اخراج کارگر را نخواهد داشت.
توقیف کارگر و عدم حکم محکومیت
گاهی اوقات ممکن است کارگر از انجام کار توقیف شود. درصورتی که توقیف کارگر محکومیتی به همراه نداشته باشد، کارفرما نمیتواند او را اخراج کند. لازم به ذکر است در مدت زمان توقیف، قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما به حالت تعلیق در خواهد آمد.
دوران نظام وظیفه
از دیگر دلایل غیرموجه اخراج کارگر از کار، دوران نظام وظیفه کارگر است. طبق قوانین اخراج کارگر، در صورت داشتن خدمت نظام وظیفه، کارفرما نمیتواند کارگر را اخراج کند و قرارداد کاری نیز به حالت تعلیق درمیآید. اما کارگر پس از اتمام خدمت باید به کار خود بازگردد. در صورت حذف شغل نیز، کارفرما نمیتواند به این دلیل مانع از کار کردن کارگر شود و کارگر میتواند در شغل مشابه به فعالیت خود ادامه دهد.
شرایط فسخ قرارداد کاری توسط کارفرما
به طور کلی شرایط فسخ قرارداد کاری توسط کارفرما به شرح زیر است:
- قصور در انجام وظایف محوله و تخلف در آیین نامههای انضباطی کارگاه
- ارائه تذکر کتبی توسط کارفرما
- اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کار
- عدم حل شدن اختلاف بین کارگر و کارفرما
- نظر مثبت هیات تشخیص در صورتی که کارگاهها مشمول قانون شورای اسلامی کار نیستند.
اخراج کارگر باید با دلایل موجه و قانونی اداره کار انجام شود!
امروزه اخراج کارگر توسط کارفرما عملی آسان نیست و کارفرما باید با استفاده از دلایل موجه اقدام به اخراج کارگر کند. این دلایل موجه میتواند شامل قصور کارگر در انجام وظیفه محوله و عدم رعایت آیین نامه انضباطی باشد. همچنین، بر اساس قوانین اخراج کارگر ، در صورتی که کارفرما دلایل غیرموجهای مانند وقوع حوادث قهری و خارج از اراده طرفین، توقیف کارگر و عدم حکم محکومیت، استفاده از مرخصی تحصیلی و مرخصیهای بدون حقوق و دوران خدمت و نظام وظیفه را در اخراج کارگر بیان کرد، کارگر میتواند طبق قوانین اداره کار برای اخراج کارگر به هیات تشخیص اداره کار مراجعه کرده و با اثبات غیرموجه بودن دلیل اخراج، حق و حقوق خود را بازگرداند.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.