یکی از مسائل مهم که همه کسب و کارها و افراد مالیاتی باید به آن توجه کنند، ثبت نام در سامانه مودیان است. بدون شک، این سامانه یکی از ابزارهای اساسی و ضروری برای همه اقتصادی‌ها محسوب میشود.
آنچه در این مطلب می خوانیم
هر کسب و کار و هر شخص حقیقی که وارد فعالیت مالی و اقتصادی شود، وظیفه دارد که مسئولیت مالیاتی خود را به‌درستی برعهده بگیرد. این شامل پرداخت مالیات‌ها و همچنین ثبت نام در سامانه مودیان است. سامانه مودیان یک پلتفرم آشنا و آسان برای ثبت نام همه فعالان اقتصادی است.
در صورتی که هنوز با سامانه مودیان آشنا نیستید، نگران نباشید. در این مقاله، به‌طور کامل و جامع، نحوه عملکرد این سامانه و نیازمندی‌های ثبت نام در آن را به شما توضیح می‌دهیم.
سامانه مودیان چیست؟
سامانه مودیان یک پلتفرم آنلاین است که به وسیله سازمان امور مالیاتی اداره میشود و به منظور تبادل اطلاعات مربوط به مالیات افراد مشمول نظام مالیاتی استفاده میشود. این سامانه کارپوشه‌ای را به هر فرد مشمول اختصاص می‌دهد تا بتواند اطلاعات مالیاتی خود را از طریق آن به سازمان مالیات ارسال و دریافت کند.
علاوه بر این، سامانه مودیان امکان ارسال صورتحساب‌های الکترونیکی را نیز فراهم می‌کند. با استفاده از این امکان، فروشندگان میتوانند فاکتورهای خرید خود را به سامانه بارگذاری کرده و خریداران نیز میتوانند این فاکتورها را تایید کنند.
هدف اصلی از راه‌اندازی این سامانه، جلوگیری از جرایم مالیاتی، کاهش ریسک‌های تقلب مالی و مانع شدن فرار مالیاتی است. با استفاده از این سامانه، تمام اطلاعات مالیاتی افراد مشمول با دقت و صحت لازم تجمیع میشود تا بتوان به‌طور کامل از وضعیت مالی افراد آگاهی یافت. این تدابیر بهبودی در پایش و اجرای قوانین مالیاتی را به دنبال دارد و به سازمان مالیاتی در پیشبرد اهداف خود کمک می‌کند.
چه کسانی باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند؟
این اجبار به ثبت نام، برای تمامی فعالان اقتصادی در هر زمینه‌ای لازم است و در مورد اشخاص و کسب و کارهای زیر می‌توان به طور جزئی اشاره کرد:
- تمامی شرکت‌های حقوقی از جمله: شرکت‌های سهامی خاص، تجاری، مسئولیت محدود، تعاونی و…
- تمام افراد حقیقی و حقوقی که درآمد و سود کسب می‌کنند؛ به عنوان مثال درآمدهای حاصل از حقوق و دستمزد، اجاره‌املاک و سایر درآمدهای حاصل از فروش کالا یا ارائه خدمات.
- تمامی افراد حقیقی که فعالیت تجاری دارند؛ مثل کسب و کارهای خانگی و فروشگاه‌های آنلاین و…
- موسسات غیرانتفاعی از جمله خیریه‌ها و بنیادها و…
- فعالان اقتصادی که در مناطق ویژه اقتصادی مستقر هستند.
بنا به بند ۵ قانون پایانه‌های فروشگاهی، همه صاحبان مشاغل صنفی و غیر صنفی و اشخاص حقوقی مشمول فصل‌های ۴ و ۵ باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۲/۰۳/۱۳۶۶ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن، ملزم به ثبت نام در سامانه مودیان هستند. برای اینکه اطلاعات تکمیلی در مورد پایانه های فروشگاهی داشته باشید پیشنهاد می کنم مقاله راهنمای پایانه‌های فروشگاهی در سامانه مودیان را بخوانید.
با توجه به این تدبیرات، اهمیت جرایم مالیاتی و جلب توجه در کارها از سوی دولت و مقامات مالیاتی مشخص است و فعالیت‌های اقتصادی غیرثبت‌نامه‌دار در این حوزه‌ها تحت تعقیب قرار می‌گیرد. از این رو، رعایت مقررات مالیاتی و ثبت‌نام در سامانه مودیان برای تمامی فعالان اقتصادی بسیار اهمیت دارد.
چه کسانی مشمول ثبت نام در سامانه مودیان نیستند؟
حال به بحث اصلی مقاله میپردازیم که درباره‌ی اشخاصی است که بر اساس قوانین مالیاتی موظف به ثبت نام در سامانه مودیان نیستند. این افراد به شرح زیر هستند:
- اشخاص حقیقی مشمول ماده ۸۱ قانون مالیات مستقیم.
- اشخاصی که طبق ماده ۱۴۲ قانون مالیات مستقیم مشمول هستند.
- صاحبان مشاغل گروه سوم که کالا و خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده را ارائه می‌دهند.
این اشخاص موظف به ثبت نام در سامانه مودیان هستند وعدم رعایت این اجرا احتمالاً موجب جرایم مالیاتی خواهد شد. به همین دلیل، اهمیت ویژه‌ای به توعیت این افراد و رعایت قوانین مالیاتی اختصاص داده شده است. از آن‌جا که این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است، بارها و مجدداً در متن بحث شده و توضیح داده شده است.
نحوه ثبت نام در سامانه مودیان:
به منظور ثبت نام در سامانه مودیان، متقاضیان نیازمند انجام 4 مرحله مهم هستند که به شرح زیر است:
- ثبت‌نام در نظام مالیاتی و تشکیل پرونده: این اولین گام است که در آن متقاضی باید به نظام مالیاتی مراجعه کند و اطلاعات مورد نیاز خود را جهت ثبت‌نام ارائه دهد. پس از ثبت‌نام، پرونده‌ای به نام متقاضی تشکیل میشود که شامل اطلاعات شخصی و مالی اوست.
- دریافت گواهی امضای الکترونیک: پس از ثبت‌نام، متقاضی باید گواهی امضای الکترونیک خود را دریافت کند. این گواهی، به عنوان ابزاری امن برای انجام امور مالیاتی آنلاین، نقش مهمی ایفا می‌کند.
- دریافت شناسه یکتای حافظه مالیاتی: شناسه یکتای حافظه مالیاتی نقش مشخصی در فرآیند مودیان ایفا می‌کند. متقاضی باید این شناسه را از نظام مالیاتی دریافت کند تا بتواند اقدامات مالیاتی خود را به صورت دقیق و مطمئن انجام دهد.
- دریافت شناسه کالاها و خدمات: در این مرحله، متقاضی باید شناسه‌های مرتبط با کالاها و خدمات خود را از نظام مالیاتی دریافت کند. این شناسه‌ها برای ارائه کالاها و خدمات در بازار و انجام تراکنش‌های مالیاتی ضروری هستند.
در ادامه این مقاله به توضیح کامل تمامی موارد فوق می‌پردازد تا متقاضیان بتوانند با موفقیت و آگاهی کامل در سامانه مودیان ثبت‌نام نمایند و از امکانات آن بهره‌مند شوند.
ثبت نام در نظام مالیاتی و تشکیل پرونده مالیاتی:
احتمالاً اکثر افراد مودیان مالیاتی پرونده مالیاتی خود را پیش‌تر تشکیل داده‌اند؛ اما اگر هنوز این کار را انجام نداده‌اید، باید به سامانه https://tax.gov.ir مراجعه کرده و نام‌نویسی و تشکیل پرونده مالیاتی خود را نزد سازمان مالیات انجام دهید. این اقدام ضروری است تا از وقوع جرایم مالیاتی جلوگیری شود و مشکلات بعدی در کارهای شما رخ ندهد. همچنین توصیه میشود در همه امور مالیاتی خود دقت کنید تا به مشکلات ناخوشایندی در آینده برخورد نکنید. جرایم مالیاتی در سامانه مودیان از اهمیت خاصی برخوردار است. بنابراین برای آشنایی بیشتر به شما پیشنهاد می کنم مقاله جرایم مالیاتی، شرایط بخشودگی و بخشنامه سامانه مودیان را بخوانید.
دریافت گواهی امضا الکترونیک به صورت حضوری و غیر حضوری
برای دریافت گواهی امضا الکترونیک مودیان میتوانند از طریق سامانه مرکز صدور گواهی میانی عام به نشانی https://www.gica.ir اقدام به صدور و دریافت امضا الکترونیک کنند.
دریافت گواهی امضا الکترونیک به صورت غیر حضوری با gica
این بخش از یک مقاله است که به مراحل دریافت امضا الکترونیک به صورت غیر حضوری می‌پردازد و به شرح زیر است:
- ابتدا به سامانه gica. ir مراجعه کنید و در قسمت بالای صفحه گزینه «صدور گواهی» را انتخاب کنید. سپس گزینه «ثبت نام غیر حضوری گواهی الکترونیکی» را انتخاب نمایید.
- در مرحله بعد، با وارد کردن کامل اطلاعات هویتی خود در سامانه، ثبت نام خود را انجام دهید.
- پس از انجام ثبت نام، از طریق گزینه «ثبت درخواست گواهی امضا الکترونیک» درخواست خود را ثبت کنید.
- پس از ارسال درخواست، یک رسید یا کد رهگیری برای شما صادر میشود. این کد یا رسید را به همراه خود نگهداری کنید و سپس به یکی از شعب دفاتر پیشخوان یا اسناد رسمی مراجعه کنید و نسبت به دریافت گواهی امضا دیجیتال خود اقدام کنید.
- برای مشاهده لیست مراکز و شعبی که خدمات مربوط به گواهی امضا دیجیتال را ارائه می‌دهند و نزدیک‌ترین مرکز به خود را انتخاب کنید، میتوانید از طریق سامانه https://www.gica.ir/portal/index?77 اقدام نمایید.
دریافت گواهی امضا الکترونیک به صورت حضوری:
برای دریافت گواهی امضا الکترونیکی به صورت حضوری لازم است به یکی از شعب دفاتر پیشخوان یا اسناد رسمی مراجعه کنید و ابتدا اقدام به پر کردن فرم درخواست گواهی امضا الکترونیک کنید که همانطور که در بالا هم اشاره کردیم از طریق سامانه https://www.gica.ir/portal میتوانید نزدیک ترین مرکز به خود را پیدا کنید. هنگام مراجعه جضوری به دفاتر اسناد رسمی یا شعب دفاتر پیشخوان جهت دریافت امضا الکترونیک به صورت حضوری لازم است که مدارک زیر را به همراه داشته باشید:
.1 هزینه صدور گواهی (مبلغ آن در دفتر ثبت نام صدور گواهی مشخص می شود)
.2 تكميل بودن فرم درخواست
.3 اصل و کپی هر دو روی کارت شناسایی ملی
.4 اصل و کپی یكی از مدارك شناسایی عكسدار معتبر زیر:
.4.1 شناسنامه
.4.2 گواهينامه
.4.3 گذرنامه
.5 کپی آگهی تاسيس (ممهور به مهر سازمان)
.6 کپی آگهی آخرین تغييرات روزنامه رسمی (ممهور به مهر سازمان)
.7 معرفی نامه نماینده سازمان (ممهور به مهر سازمان)
حافظه مالیاتی چیست؟
حافظه مالیاتی در واقع واسطه‌ای است برای تبادل اطلاعات بین مودی (شخص مشمول مالیات) و سازمان مالیات. این حافظه تمام اطلاعات مالیاتی اظهارشده توسط مودی را ثبت و ذخیره می‌کند. به هر مودی یک شماره یکتا در این حافظه اختصاص داده میشود که توسط سازمان مالیات برای شناسایی او استفاده میشود.
شناسه یکتا مالیاتی چیست؟
شناسه یکتای مالیاتی، یک کد شش رقمی است که توسط سامانه مودیان به هر مودی اختصاص می‌یابد. شناسه‌ای که در قسمت بالایی صورتحساب الکترونیکی قرار می‌گیرد، به هر مودی به صورت منحصر به فرد اختصاص داده میشود.
برای دریافت شناسه یکتا مالیاتی، مراحل زیر باید طی شود:
- دریافت گواهی امضا الکترونیکی
- استخراج امضا عمومی دیجیتال
- بارگذاری امضا دیجیتال در کارپوشه مودیان
- دریافت شناسه یکتا مالیاتی
از اهمیت انجام دقیق و صحیح این مراحل، جلوگیری از اشتباهات و همچنین افزایش دقت در عملیات مالیاتی است. از این رو، توصیه میشود که در هنگام انجام مراحل فوق دقت و حوصله لازم را به خرج داده و از امکانات سامانه مودیان بهره‌برداری کنیم. با اجرای صحیح این مراحل، امکان رخ دادن جرایم مالیاتی کاهش یافته و فرصت‌های بیشتری برای ارتقاء عدالت مالیاتی فراهم میشود.
دریافت شناسه کالا و خدمات سامانه مودیان:
شناسه کالا و خدمات یک کد ۱۳ رقمی است که توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت صادر میشود. دریافت این شناسه ۱۳ رقمی از تاریخ 01/08/1401 برای تمام مودیان مالیاتی که ملزم به ارائه صورتحساب الکترونیکی در سامانه مودیان هستند الزامی است. شناسه کالا و خدمات از دو بخش عمومی و اختصاصی تشکیل شده است که ما در یک مطلب جداگانه به شرح کامل نحوه دریافت شناسه کالا و خدمات پرداخته‌ایم و پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر و آموزش نحوه دریافت شناسه کالا و خدمات این مطلب را بخوانید:
صورتحساب الکترونیکی چیست؟
در ادامه، موردی که به آن اشاره شده است، صورتحساب الکترنیکی است. این نوع صورتحساب در سامانه مودیان صادر میشود و شماره مالیاتی منحصر به فردی دارد که در حافظه مالیاتی فروشنده ذخیره میشود. تعیین اطلاعات مورد نیاز در این صورتحساب به نوع و کسب و کار توسط سازمان اداره مالیات بستگی دارد.
شماره منحصر به فرد مالیاتی چیست؟
شماره منحصر به فرد مالیاتی دارای 22 کاراکتر و 4 بخش شامل :
- شناسه حافظه مالیاتی (که در ادامه به توضیح آن میپردازیم)
- تاریخ صورتحساب
- سریال صورتحساب
- ارقام کنترلی
می باشد.
تعریف صورتحساب های الکتریکی از نظر قانون:
در آیین نامه اجرایی ۹۵ قانون مالیات مستقیم، مفاد زیر را در خصوص صورتحساب الکترونیکی توضیح داده است:
فرم صورتحساب مالیاتی دارای شماره‌ی منحصربه‌فردی است که اطلاعات مرتبط با مالیات در حافظه‌ی مالیاتی الکترونیکی آن ذخیره میشود. مشخصات و اقلام اطلاعاتی موجود در این فرم صورتحساب بسته به نوع کسب و کار، توسط سازمان مربوطه تعیین و اعلام میشود. در صورت استفاده از دستگاه کارتخوان بانکی یا درگاه پرداخت الکترونیکی به عنوان پایانه فروشگاهی، رسید یا گزارش الکترونیکی پرداخت خرید در حکم صورتحساب در نظر گرفته میشود.
انواع صورتحساب الکتریکی:
جرایم مالیاتی، جرایم مرتبط با نقض قوانین و مقررات مالیاتی هر کشور هستند. این نوع جرایم شامل اقدامات غیرقانونی مانند تهرانداری مالیاتی، اظهارنامه‌های نادرست، پنهان‌کاری درآمد، استفاده از روش‌های غیرمجاز برای کاهش مالیات و سایر تخلفات مشابه میشود.
جلب توجه در کارها، اهمیتی بسیار بالا در جوامع امروزی دارد. زندگی‌های ما پر از اطلاعات و تحرکات مختلف است که باعث میشود هر فردی تمایل داشته باشد تا با روش‌ها و رسانه‌های مختلف توجه دیگران را به خود جلب کند. این امر در محیط کاری نیز اهمیت دارد؛ زیرا همکاران و مدیران باید توجه به عملکرد و موفقیت‌های همکاران خود داشته باشند تا بتوانند بهبود و پیشرفت را تشویق کنند و همچنین از تجربیات دیگران بهره‌برداری نمایند.
اکنون به تقسیم‌بندی صورتحساب الکترونیکی میپردازیم:
صورتحساب الکترونیکی نوع اول:
این نوع از صورتحساب الکترونیکی، اطلاعات کاملی از فروشنده و خریدار (دو طرف معامله) را شامل میشود و موارد زیر را در بر می‌گیرد:
- نوع فروش (نقدی یا اقساطی و غیره)
- اطلاعات کامل هویتی خریدار و فروشنده
- شناسه کالا/خدمت و شرح آن
- واحد سنجش کالا ارائه شده (مقدار یا تعداد)
- مبلغ واحد، مبلغ تخفیف، مبلغ کل، میزان مالیات بر ارزش افزوده
- توضیحات مربوط به معامله
- مقدار پرداخت نقدی یا نسیه
صورتحساب الکترونیکی نوع دوم:
در این نوع از صورتحساب، فقط اطلاعات مربوط به فروشنده و جزئیات کالا یا خدمت ارائه شده وجود دارد و نیازی به درج اطلاعات خریدار نیست. این نوع صورتحساب‌ها معمولاً برای معاملات نقدی استفاده می‌شوند و مبلغ مالیات بر ارزش افزوده در آن‌ها محاسبه نمی‌شود.
صورتحساب الکترونیکی نوع سوم:
این نوع از صورتحساب‌ها به عنوان رسید پرداختی از دستگاه کارتخوان یا درگاه‌های پرداخت الکترونیکی در نظر گرفته می‌شوند ولی به عنوان اسناد مالیاتی معتبر شناخته نمی‌شوند. این نوع صورتحساب‌ها شامل موارد زیر هستند:
- مبلغ پرداختی
- شماره سوئیچ پرداخت
- شماره پایانه
- شماره پیگیری
- تاریخ و ساعت پرداخت وجه
- اطلاعات هویتی محدود فروشنده
- شماره پذیرنده فروشگاهی
توجه داشته باشید که هر نوع از این صورتحساب‌ها به منظور ثبت دقیق و مرتبط با قوانین مالیاتی استفاده میشود و اهمیت حفظ صورتحساب‌های دقیق و کامل در ارتباط با مسائل مالی و مالیاتی بسیار بالاست.
لازم است که مودیان مالیاتی به قوانین و مقررات مرتبط با این حوزه رعایت کامل نمایند. یکی از اصول مهم در این حوزه، جلوگیری از جرایم مالیاتی است که می‌تواند دامنه گسترده‌ای از تخلفات را شامل شود.
یکی از تخلفات شایع و مورد نظر سازمان مالیاتی، عدم ثبت نام مودیان در سامانه مودیان است. اگر فردی به عنوان مودیان مالیاتی فعالیت می‌کند ولی در سامانه مودیان ثبت نام نمی‌کند یا اقدام به تخلف مالیاتی می‌کند، می‌تواند با جریمه‌ای معادل ۱۰٪ از میزان فروش خود مواجه شود.
تخلفات دیگر مودیان نیز می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- استفاده نکردن از حافظه مالیاتی: حافظه مالیاتی ابزاری است که برای ثبت فروش و خریدها استفاده میشود وعدم استفاده از آن تخلفی به شمار می‌آید.
۲. عدم ثبت نام در سامانه مودیان: عدم ثبت نام در این سامانه باعث ایجاد مشکلات و جرایم مالیاتی میشود.
- استفاده نکردن از پایانه‌های فروشگاهی: پایانه‌های فروشگاهی نقطه‌ای است که فروشنده باید فروش خود را در آن ثبت کند وعدم استفاده از آن نیز جریمه‌ای به همراه دارد.
- استفاده کردن از حافظه مالیاتی دیگران: استفاده از حافظه مالیاتی شخص دیگری به جای خود، از جمله تخلفات جدی محسوب میشود و مورد پیگرد قرار می‌گیرد.
- استفاده کردن دیگران از حافظه مالیاتی خود: اجازه دادن به دیگران برای استفاده از حافظه مالیاتی خود نیز یک تخلف مالیاتی است و موجب جریمه شود.
نکته مهمی که باید به آن توجه کرد، این است که جریمه‌های ذکر شده تنها بخشی از تخلفات ممکن است و دیگر جرایم مالیاتی نیز می‌تواند با جریمه‌های متفاوتی همراه باشد. برای مثال، عدم ارائه صورتحساب چاپی به درستی نیز باعث جریمه‌های مالیاتی بیشتری میشود که معادل دویست هزار تومان یا ۲٪ از مبلغ آن فروش یا فاکتور (هر کدام که بیشتر باشد) می‌تواند باشد.
در نتیجه، رعایت قوانین و مقررات مالیاتی بسیار اهمیت دارد و هرگونه تخلف از این قوانین می‌تواند عواقب جدی برای مودیان داشته باشد.
چه مدت زمان برای تایید یا رد کردن صورتحساب الکترونیکی فرصت داریم؟
پس از بارگذاری صورتحساب الکترونیکی توسط فروشنده، خریدار به مدت 30 روز مهلت دارد تا آن را تایید یا رد کند. اگر ظرف مدت تعیین شده فاکتور تایید یا رد نشود به صورت خودکار توسط سامانه مودیان تایید شده محسوب خواهد شد.
آیا خریدار نیز باید فاکتور خرید خود را در سامانه مودیان ثبت کند؟
خیر، خریداران ملزم به ثبت فاکتورها در سامانه مودیان نیستند و تنها وظیفه‌شان این است که فاکتورها را طی بازه زمانی ۳۰ روزه تایید یا رد کنند.
برای اطلاع از جرایم مالیاتی سامانه مودیان می توانید به https://tax.gov.ir مراجعه کنید.
اگر در کسب و کار خودتان با سامانه مودیان سر و کار دارید، برای مدیریت بهتر آن به شما پیشنهاد می کنم از نرم افزار سامانه مودیان ویسمن استفاده کنید.
نظرات